Cách Làm Sạch Bia Mộ: Mẹo và Bí Quyết

Một đứa trẻ và mẹ dọn dẹp bia mộ trên đó có ghi tiếng Nhật.

Bia mộ, còn được gọi là mộ chí, thường được đặt để đánh dấu nơi chôn cất của những người thân yêu trong gia đình. Đá tưởng niệm cũng được đặt trong các nghĩa trang để tưởng nhớ những người thân yêu có thể đã được chôn cất ở nơi khác hoặc những người không thể được chôn cất vì một số lý do.

Truyền thống đánh dấu nơi chôn cất có từ hàng ngàn năm trước. Các nền văn hóa khác nhau có những cách khác nhau để tôn vinh người quá cố của họ. Những tấm bia mộ được làm bằng nhiều loại vật liệu khác nhau, từ một gò đất đơn giản, một đống đá, hoặc một cái cây mới trồng đến tảng đá đẹp được chạm khắc công phu.

Một nghĩa trang ở Mexico, với những bông hoa sặc sỡ trên nhiều bia mộ và ngôi mộ

Bia mộ cũng có thể là một nguồn cung cấp thông tin vô giá về gia phả. Các thông tin này gồm có tên tuổi và ngày tháng. Thông thường, những người trong cùng một gia đình được chôn cất gần nhau, điều này giúp những người nghiên cứu gia phả xác minh tên và ngày tháng với các hồ sơ lịch sử khác. Do thời tiết, thiên nhiên, thời gian và nhiều yếu tố khác, bia mộ có thể bị bào mòn, bám bụi bẩn, phủ đầy rêu hoặc cây cỏ, bị nứt vỡ và mờ đến mức không thể đọc được. Thật đáng tiếc nếu bia mộ được làm sạch bằng những vật liệu không phù hợp, việc làm sạch bia mộ như vậy có thể gây hư hỏng lâu dài hơn.

Học cách làm sạch bia mộ theo đúng phương pháp là rất quan trọng trong việc kéo dài tuổi thọ của những di tích lịch sử không thể thay thế này. Bạn có thể làm đẹp nơi an nghỉ của tổ tiên mình mà không làm hỏng thêm bia mộ cũ và bị hư hỏng. Đây là những gì bạn nên biết.

Nghi Thức và Sự Cho Phép Hợp Pháp

Các nghĩa trang trên khắp thế giới có các quy tắc về nghi thức và quy tắc pháp luật khác nhau. Nếu bia mộ được đặt trong một nghĩa trang công cộng hoặc nhà thờ, hãy chắc chắn rằng bạn đã xin phép để được làm sạch bia mộ. Ở một số thành phố, bia mộ thuộc sở hữu của những người đã mua chúng, và thành phố không có quyền cho phép người khác vào và dọn dẹp khu mộ. Hãy liên lạc với nghĩa trang hoặc nhà thờ nơi có ngôi mộ để hỏi về thủ tục xin phép. Đừng làm sạch bất cứ bia mộ nào mà bạn không nhận được sự cho phép thích hợp để làm sạch.

Hầu hết các nghĩa trang là nơi tôn kính và yên tĩnh. Hãy cân nhắc thời điểm thích hợp để làm sạch bia mộ sao cho không làm phiền những người khác có thể đang đến viếng.

Đánh Giá Tình Trạng của Bia Mộ

Đánh giá tình trạng của bia mộ trước khi bạn bắt đầu quá trình làm sạch. Nó có bị hư hại gì không? Nó có bị bong tróc, nứt mẻ, hoặc bị hư hỏng nghiêm trọng gì không? Có một cách dễ dàng để kiểm tra các vết nứt do ứng suất, mà có thể khó nhìn thấy ban đầu. Làm ướt đá bằng nước sạch, và quan sát trong khi nó đang khô. Khi khô, các vết nứt sẽ xuất hiện dưới dạng các vệt nước. Nếu quá trình này cho thấy các vết nứt trên bia mộ hoặc nếu hư hại là đáng kể, thì tốt hơn hết bạn nên để nguyên như vậy để không gây ra thêm hư hỏng nào nữa.

Một quy tắc hữu ích là nếu bạn có bất cứ nghi ngờ gì dù chỉ một chút về sự vững chắc của bia mộ, thì cứ để nguyên nó như vậy.

Bia mộ bằng đá cẩm thạch trên một ngọn đồi nhìn ra biển
Bia mộ được làm bằng nhiều vật liệu khác nhau, có cả những bia tưởng niệm bằng đá cẩm thạch ở Serifos, Hy Lạp.

Bia Mộ Cổ Thường Được Làm Bằng Chất Liệu Gì

Nếu bạn muốn biết cách tốt nhất để làm sạch bia mộ, bạn sẽ muốn xác định xem nó được làm bằng chất liệu gì. Nhiều bia mộ cổ được làm từ đá phiến sét hoặc đá sa thạch. Các vật liệu phổ biến khác có thể bao gồm gỗ, bê tông, đá vôi, đá cẩm thạch, sắt, đồng và đá hoa cương.

Một số điều cần xem xét:

  • Đá sa thạch rất xốp và dễ bị bào mòn cũng như bong tróc theo thời gian. 
  • Đá cẩm thạch mềm, xốp và nhạy cảm với axit cũng như hóa chất mạnh. 
  • Đá phiến sét cứng hơn, nhưng cũng có thể dễ nứt theo các đường vân tự nhiên. 
  • Đá hoa cương là một loại đá rất cứng và rất bền. Ngày nay người ta ưa chuộng đá hoa cương để làm bia mộ vì nó có khả năng chống chịu thời tiết rất tốt. Nó có khả năng chịu đựng các chất tẩy rửa tốt hơn. 

Bộ Công Cụ Làm Sạch Bia Mộ

Khi bạn đã xác định vật liệu để sử dụng làm bia mộ và đã đánh giá tình trạng của bia mộ, thì đã đến lúc để chuẩn bị vật liệu làm sạch của bạn.

Tạo ra bộ công cụ làm sạch bia mộ của riêng bạn với các vật dụng sau đây:

  • Bàn chải lông mềm 
  • Dụng cụ cạo bằng gỗ hoặc nhựa 
  • Nước cất 
  • Bột hồ Orvus
  • D / 2 Dung Dịch Sinh Học (được sử dụng để loại bỏ sự phát triển của các loài sinh vật)
  • Xô đựng nước 
  • Bình xịt 
  • Vải mềm bằng vật liệu tự nhiên (vải cotton rất tốt) 
  • Vòi tưới nước (nếu được phép và có sẵn) 
  • Găng tay 
  • Dụng cụ bảo vệ mắt 
  • Thuốc xịt côn trùng 

Những Điều Cần Tránh

Dưới đây là một số công cụ và vật liệu có thể vô tình gây hư hại cho bia mộ:

  • Các dụng cụ điện như máy rửa áp lực cao hoặc máy mài  
  • Dụng cụ bằng kim loại cứng 
  • Bàn chải sắt và miếng chà xát  
  • Thuốc tẩy hoặc chất tẩy rửa axit 
  • Kem cạo râu 
  • Chất tẩy rửa gia dụng điển hình (Ngoại lệ duy nhất là xà phòng rửa chén hiệu Dawn và nước rửa kính không chứa amoniac, có thể được sử dụng để làm sạch bia mộ làm bằng đá hoa cương.)

Cố gắng tránh làm sạch trong thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh. Đổ nước lạnh lên đá nóng có thể gây ra những vết nứt do ứng suất nhiệt. Ngoài ra, nếu gặp trường hợp nhiệt độ đóng băng, hãy chờ cho đến khi nhiệt độ ấm hơn một chút. Nước đóng băng cũng có thể gây ra các vết nứt mẻ.

Hướng Dẫn Từng Bước để Làm Sạch Bia Mộ Cổ

Một người phụ nữ làm sạch các bia tưởng niệm của gia đình mình được trang trí bằng hoa đẹp.

Hãy ghi nhớ bia mộ được làm bằng gì và luật pháp cũng như nghi thức trong khu vực của bạn, bây giờ đã đến lúc bắt đầu quá trình làm sạch. Bạn có thể xem xét các phương pháp khác nhau khi làm sạch bia mộ cổ hơn.

Khi lựa chọn vật liệu làm sạch, hãy chắc chắn rằng các hóa chất sẽ không làm hỏng loại đá được sử dụng để làm bia mộ. Bạn có thể cần phải tự mình nghiên cứu thêm để xác định chất tẩy rửa nào sẽ là tốt nhất cho bia mộ cụ thể mà bạn muốn làm sạch.

Đừng cho bất kỳ loại hóa chất nào lên bia mộ nếu bạn không biết hóa chất đó sẽ phản ứng với loại đá đó như thế nào. Nói chung, bạn chỉ cần nước sạch là đủ rồi.

Bước 1: Làm Ướt Đá

Hãy chắc chắn rằng bạn đã mang theo đủ nước sạch. Cẩn thận làm ướt bia mộ bằng nước. Làm ướt đá sẽ giúp ngăn ngừa hoặc giảm thiểu các hóa chất có thể bị hấp thụ vào bề mặt của đá. Nước sạch là bước đầu tiên trong việc loại bỏ bụi bẩn ở bề mặt.

Bước 2: Loại Bỏ Rác Vụn

Sử dụng bàn chải lông để nhẹ nhàng làm sạch rêu, bụi bẩn, lá cây và địa y. Địa y là một loại sinh vật kép (cộng sinh giữa nấm và tảo) thường được tìm thấy trên các bia mộ cổ. Bạn có thể sử dụng dụng cụ cạo bằng gỗ hoặc bằng nhựa nếu có tích tụ đáng kể, nhưng hãy tiếp tục cạo nhẹ.

Bước 3: Thoa Dung Dịch Tẩy Rửa, và Chà Nhẹ

Thử chất tẩy rửa bạn định sử dụng trên đá trước khi tiếp tục. Bạn có thể cân nhắc thử sử dụng ở một chỗ nhỏ và sau đó để khô hoàn toàn để xem nó trông như thế nào.

Sử dụng bàn chải lông mềm, giẻ lau hoặc miếng bọt biển mềm, chà nhẹ tấm bia mộ theo chuyển động tròn. Đừng ấn mạnh quá. Bạn luôn có thể chà lại chỗ đó nếu cần. Giữ cho bề mặt đá ướt trong khi bạn làm sạch.

Đừng sử dụng các dụng cụ bằng kim loại để cọ rửa vì chúng có thể làm trầy xước, sứt mẻ và làm hỏng bia mộ.

Bắt đầu từ dưới và di chuyển lên trên khi làm sạch đá. Phương pháp này có thể dường như không trực quan vì nước bẩn sẽ chảy xuống khu vực đã được làm sạch. Phương pháp này bảo đảm rằng đá được bão hòa trước khi nước bẩn tràn lên bề mặt, do đó giúp tránh những vệt nước bẩn sau khi làm sạch.

Tôi có thể sử dụng chất tẩy rửa nào?

Một phụ nữ đeo găng tay đang cầm bàn chải chà, chuẩn bị chà một cái bia mộ ướt.

Các chuyên gia khuyên bạn nên sử dụng loại hóa chất nhẹ nhất có thể khi làm sạch đá. Trong nhiều trường hợp, chỉ cần nước sạch mà không cần xà phòng cũng đủ rồi. Bạn có thể sử dụng chất tẩy rửa không có ion, chẳng hạn như bột hồ Orvus, làm chất tẩy rửa. Có nhiều phương pháp khác nhau để thoa hỗn hợp hồ. Làm theo hướng dẫn trên hộp đựng bột hồ để biết các phương pháp hiệu quả nhất. Hãy chắc chắn rửa sạch bằng nước tất cả bột hồ.

Sau khi làm sạch lần đầu, đá vẫn có thể có rêu hoặc địa y bám vào. Trong trường hợp này, bạn có thể sử dụng chất tẩy rửa diệt khuẩn (chẳng hạn như Dung Dịch Sinh Học D/2) để loại bỏ vật liệu sinh học còn sót. Cẩn thận thực hiện theo các hướng dẫn trên thùng chứa chất tẩy rửa. Nếu bạn sử dụng chất diệt khuẩn, có thể mất vài ngày hoặc thậm chí vài tuần để thấy hiệu quả rõ ràng của việc làm sạch. Đừng lo lắng nếu bạn thấy một màu cam xuất hiện trên đá sau khi bạn sử dụng chất diệt khuẩn. Sự đổi màu này là kết quả của việc sinh trưởng sinh học trên đá đang tàn lụi và rồi sẽ tự hết.

Bước 4: Rửa Kỹ

Rửa sạch bia mộ bằng nước sạch. Bước này là quan trọng nhất trong tất cả các bước. Để lại hóa chất trên bia mộ là một cách chắc chắn để làm hỏng nó. Để an toàn, hãy rửa sạch bia mộ bằng nước nhiều lần. Bạn cũng có thể sử dụng một chiếc khăn sạch để đảm bảo bạn có thể lau sạch toàn bộ dung dịch tẩy rửa.

Bước 5: Để Khô

Tốt nhất là để cho bia mộ cũ tự khô. Có thể mất vài ngày để cho bia mộ cũ tự khô, tùy thuộc vào độ sâu của các lỗ rỗng trong đá và điều kiện thời tiết.

Bước 6: Đánh Giá Lại

Một người đàn ông và một phụ nữ đang lau dọn bia mộ có ghi tiếng Nhật.

Đừng quá nóng vội để có được bề mặt bia mộ sạch hoàn hảo trong lần đầu. Bạn có thể muốn làm ướt đá và chà lại, nhưng các hóa chất có thể cần thời gian vài tuần để phát huy tác dụng. Hãy quay trở lại sau vài ngày hoặc thậm chí một vài tuần để xem liệu phiến đá có cần chà lại một lần nữa không.

Làm Sạch Đá Hoa Cương

Những loại đá hoa cương mới hơn thường được sử dụng ngày nay được làm từ một số loại đá cứng nhất có sẵn. Đá hoa cương có thể được làm ướt bằng nước sạch và chà nhẹ bằng xà phòng rửa chén hiệu Dawn. Lau khô bằng khăn microfiber sạch, hoặc để khô tự nhiên. Khi bề mặt đã khô hoàn toàn, bạn có thể sử dụng nước rửa kính không chứa chất amoniac để tạo bề mặt sáng bóng không vệt. Đừng sử dụng phương pháp này trên đá không phải là đá hoa cương.

Bia Mộ Cần Phải Được Làm Sạch Thường Xuyên Như Thế Nào?

Một số yếu tố cần cân nhắc để xác định mức độ thường xuyên để làm sạch bia mộ quý giá:

  • Bia đá được làm bằng gì? 
  • Bia đá đó được bao nhiêu năm rồi? 
  • Bia đá bị hư hỏng như thế nào? 
  • Các điều kiện môi trường là gì? 

Nhiều chuyên gia đồng ý rằng việc làm sạch bia mộ bằng bất cứ vật liệu gì ngoài bàn chải mềm chỉ nên được thực hiện sau mỗi 7 đến 10 năm.
Hãy cân nhắc những điều kiện môi trường có thể ảnh hưởng đến việc làm sạch bia mộ. Nếu bia mộ ở trong khu vực nắng nóng, nó có thể không cần phải được làm sạch thường xuyên như bia mộ dưới gốc cây, nơi mà nhựa cây và phân chim có thể tạo ra thêm nhiều vết ố.

Việc lau chùi bia mộ của gia đình là một cách tuyệt vời để bày tỏ lòng tôn kính và tình yêu thương đối với những người thân yêu. Đó không chỉ là một cách để tôn vinh người bạn yêu thương, mà còn là một cách để làm đẹp và giữ gìn điều gì đó cho cả cộng đồng. Hiểu cách tốt nhất để làm sạch bia mộ cũ và mới sẽ giúp bảo đảm những di tích đặc biệt này tồn tại lâu dài cho các thế hệ tương lai.

Một người cha chỉ vào bia mộ mà con gái ông đang nhìn vào.

Thăm Viếng Bia Mộ của Tổ Tiên Bạn

Việc đi viếng thăm nơi chôn cất của tổ tiên của bạn có thể là một cách có ý nghĩa để kết nối với họ. Bạn đang tự hỏi người thân của bạn được chôn cất ở đâu? Bạn có thể sử dụng công cụ tìm kiếm nghĩa trang để tìm kiếm những nơi đó. Bạn có thể tìm kiếm bằng tên nghĩa trang cụ thể cũng như tên của những người thân yêu của bạn. Bạn không biết được điều gì mình có thể khám phá!




Tại FamilySearch chúng tôi quan tâm đến việc kết nối bạn với gia đình bạn, và chúng tôi cung cấp miễn phí những trải nghiệm khám phá thú vị cũng như các dịch vụ lịch sử gia đình. Tại sao? Vì chúng tôi trân quý gia đình và tin rằng việc kết nối các thế hệ có thể cải thiện cuộc sống của chúng ta bây giờ và vĩnh viễn. Chúng tôi là một tổ chức phi lợi nhuận được tài trợ bởi Giáo Hội Các Thánh Hữu Ngày Sau của Chúa Giê Su Ky Tô. Để tìm hiểu thêm về niềm tin của chúng tôi, vui lòng bấm vào đây.

Thẻ Gắn
Author Default Image
Thông Tin về Tác Giả
Amie Tennant