Na przestrzeni wieków francuskie rządy i francuska kultura zmieniały się wielokrotnie. Zmiany te często miały wpływ na prowadzenie zapisów. Dobra wiadomość jest taka, że historyczne zmiany we Francji czasami skutkowały stworzeniem cennych zapisów francuskiej genealogii. Oto kilka przykładów tego, w jaki sposób historia Francji wpłynęła na zapisy dotyczące twoich przodków we Francji.
Katolickie zapisy kościelne i parafialne
Przez setki lat Kościół rzymskokatolicki odgrywał ważną rolę w historii Francji — i prowadzeniu zapisów. Chlodwig I, uważany za założyciela współczesnej Francji, nawrócił się na katolicyzm około 500 roku. Kościół i monarchia francuska wzajemnie się wspierały; Kościół rzymskokatolicki zaczął stanowić we Francji religię państwową.
W 1539 r. król Franciszek I podpisał Rozporządzenie z Villers-Cotterêts, które nakładało na kapłanów obowiązek prowadzenia rejestru chrztów. Czterdzieści lat później kolejne prawo nakazywało prowadzenie zapisów dotyczących małżeństw i pochówków. Od 1667 r. Ludwik XIV wymagał tworzenia kopii najważniejszych zapisów prowadzonych przez parafie, co zwiększyło szanse na przetrwanie tych egzemplarzy w przyszłości.
Zapisy te czasami umożliwiają odnalezienie swojego przodka francuskiego pochodzenia aż do 1600 lub nawet 1500 roku. Zazwyczaj zawierają one szczegóły, które pomagają genealogom zrekonstruować drzewa genealogiczne. Na przykład: rejestry chrztu zazwyczaj zawierały imiona i nazwiska niemowlęcia oraz datę chrztu (zazwyczaj w ciągu dwóch dni od urodzenia) oraz imiona i nazwiska rodziców. W rejestrach małżeństwa wskazywano również rodziców panny młodej i pana młodego oraz czasem zmarłego współmałżonka (w przypadku późniejszych małżeństw) i wyjaśniano rodzinne relacje między panną młodą a panem młodym, którzy byli ze sobą spokrewnieni. Dokumenty dotyczące pochówku zawierały imiona i nazwiska wdów i wdowców oraz rodziców osób zmarłych.
Dowiedz się więcej na temat znajdowania i korzystania z francuskich rejestrów kościelnych.
Rewolucja francuska i zapisy cywilne
Rewolucja francuska, która rozpoczęła się w 1789 roku, zakończyła okres władzy monarchii i Kościoła katolickiego. W 1792 r. nowe prawo przekazywało odpowiedzialność za prowadzenie oficjalnych zapisów nowym urzędom cywilnym. Miejscowi urzędnicy ds. rejestrów stanu cywilnego zbierali rejestry z miejscowych kościołów i zaczęli zapisywać nowe akty urodzeń, ślubów i zgonów. Księża nadal prowadzili rejestry do użytku kościelnego, więc od tego momentu możesz znaleźć zarówno akta stanu cywilnego, jak i zapisy parafialne dotyczące twoich francuskich przodków.
Najwcześniejsze akty stanu cywilnego we Francji nie były zbyt szczegółowe, ale z czasem zaczęły zawierać sporo informacji genealogicznych. Akta urodzeń obejmowały imiona dzieci i określały ich płeć, datę i miejsce urodzenia, imiona i nazwiska rodziców (łącznie z nazwiskiem panieńskim matki) i nie tylko. Akta małżeństwa zawierały informacje o państwu młodych, o ich urodzeniu oraz szczegóły dotyczące ich rodziców, czterech świadków, a czasami nawet więcej informacji. W aktach zgonu zazwyczaj znajdziesz przynajmniej imię i nazwisko zmarłego, datę i miejsce zgonu, wiek w chwili śmierci, miejsce urodzenia i imiona oraz nazwiska rodziców.
Dowiedz się więcej na temat francuskich rejestrów stanu cywilnego.
Spisy ludności i naród w okresie przejściowym
Francja długo nie wprowadzała ogólnokrajowych spisów powszechnych. Obywatele obawiali się, że liczenie doprowadzi do zwiększenia podatków i przymusowej służby wojskowej. Pod koniec XVIII wieku przeprowadzono wiele lokalnych spisów ludności, ale to, co przetrwało, to głównie dane statystyczne. Pierwszy pełny spis powszechny został zarządzony przez Napoleona w 1801 r. Mimo że później następowały spisy powszechne, kwestie logistyczne i polityczne zawirowania przeszkodziły organizacji pomyślnych ogólnokrajowych spisów powszechnych zawierających wszystkie nazwiska. Było tak aż do 1836 roku.
Po 1836 r. spisy powszechne we Francji były dokonywane co pięć lat. Wyjątek stanowiły: rok1871 (jednoroczne opóźnienie z powodu wojny francusko-pruskiej) oraz I i II wojna światowa. Spisy powszechne są spisami na poziomie regionalnym (département), więc treść jest różna. Zazwyczaj jednak znajdziesz w nim pełne imię i nazwisko każdej osoby (czasami z nazwiskami panieńskimi kobiet), wiek lub rok urodzenia, zawód, związek z głową domostwa i status małżeński. Możesz zobaczyć narodowość, miejsce urodzenia, informacje o adresie, jak również bardziej szczegółowe informacje o zatrudnieniu.
Dowiedz się więcej na temat francuskich spisów powszechnych
Komuna paryska i rejestry rodzinne
Wiosną 1871 r. niepokoje społeczne ogarnęły Paryż. Francuski rząd pod przewodnictwem Napoleona III musiał ustąpić w wyniku przegranej wojny francusko-pruskiej (francusko-niemieckiej). Powojenny rząd nie był popularny w Paryżu. Wybory w tym mieście doprowadziły do powstania opozycyjnej Komuny Paryskiej. 21 maja gwałtowne starcia doprowadziły do spalenia budynków publicznych, w tym ratusza w Paryżu, gdzie przechowywane były akta stanu cywilnego. Prawie wszystkie cywilne rejestry miasta zostały zniszczone.
Ta druzgocąca strata skłoniła francuski rząd do dodania rodzinnych rejestrów stanu cywilnego do najważniejszych rejestrów (w Paryżu w 1877 r. i w pozostałej części Francji w 1884 r.). Pary otrzymywały broszury rejestracji rodziny, gdy brały ślub i przynosiły te broszury do urzędów stanu cywilnego, aby uaktualnić je za każdym razem, gdy miały dziecko (lub je traciły). Broszury służyły jako kopie zapasowe dla aktów urodzeń i zgonów. Te broszury były czasem przekazywane z pokolenia na pokolenie we francuskich rodzinach.
Wiele innych francuskich dokumentów genealogicznych powstało w wyniku wydarzeń historycznych i politycznych. Do tych dokumentów należą: karty tożsamości w Paryżu (1792–1795), rejestry emerytur, rejestry poboru do wojska oraz listy wyborcze.
Aby dowiedzieć się więcej o swoich przodkach we Francji i o historiach ich życia, zapoznaj się z francuskimi zapisami genealogicznymi za darmo na FamilySearch.org.
