Waarom jeugdherinneringen ertoe doen

Children running after a kite

Wat voor bijzonders herinnert u zich uit uw jeugd? Een bezoek aan vrienden of familie? Toen u uw eerste tand kwijtraakte? Of misschien toen u een verjaardagscadeautje kreeg? Dit lijken misschien eenvoudige herinneringen, maar uw jeugdherinneringen kunnen een fundament voor de rest van uw leven vormen.

Laten we eens kijken hoe we aan jeugdherinneringen komen, hoe we die kunnen delen en hoe ze ons leven vormen.

Wat zijn jeugdherinneringen?

De term ‘jeugdherinneringen’ slaat op herinneringen aan voorvallen uit onze jeugd. Wist u dat de meeste volwassenen zich niet veel kunnen herinneren van voor de tijd dat ze tweeënhalf jaar waren? Onderzoekers dachten vroeger dat het kwam doordat baby’s geen volledig ontwikkeld geheugen hebben, maar uit recent onderzoek blijkt iets anders. Er zijn twee dingen die bepalen hoeveel we van onze jeugd onthouden, hoe we onze herinneringen vormen, en hoe we ze delen.

Een peutermeisje speelt met blokken

Hoe we herinneringen vormen

Er zijn twee soorten langetermijngeheugen. Beide spelen een rol bij het vormen en onthouden van onze jeugdherinneringen. Als klein kind zijn de meeste van onze herinneringen impliciete herinneringen. Maar naarmate we ouder worden, verzamelen we steeds meer expliciete herinneringen. Tegen de leeftijd van 6 of 7 jaar ontwikkelt ons geheugen zich meer en lijkt het op dat van een volwassene.

Impliciete herinnering

Hebt u weleens de woorden van een liedje gezongen zonder het te beseffen? Of misschien bent u naar het huis van een vriend gegaan zonder aan de route te denken? Dit zijn voorbeelden van momenten waarop u gebruik hebt gemaakt van een onbewuste herinnering, of van uw impliciete geheugen.

Een impliciete herinnering gaat niet over een bepaalde tijd of plek – het is automatisch en helpt ons om zonder nadenken al geleerde taken uit te voeren.

Idee voor een activiteit:
Kunt u vijf dingen bedenken die u zonder nadenken doet? Dit zijn voorbeelden van onbewuste, impliciete herinneringen.

Expliciete herinnering

Hebt u weleens een to-dolijst opgesteld? Of voor een proefwerk feiten uit het hoofd geleerd? Kunt u zich een lievelingsreis herinneren die u hebt gemaakt? Dit zijn voorbeelden van situaties waarin u gebruikmaakt van uw bewuste of expliciete geheugen.

Een meisje maakt een proefwerk

Expliciete herinneringen zijn gedetailleerd en gaan over een tijd en plaats. Als u aan een expliciete herinnering denkt, haalt u die actief in u op en u herinnert zich de informatie.

Idee voor een activiteit:
Kunt u vijf gedetailleerde herinneringen bedenken? Het kunnen feiten of liedjes zijn, of een bijzondere gebeurtenis in uw leven. Dit zijn voorbeelden van bewuste, expliciete herinneringen.

Hoe we herinneringen delen

Als we eenmaal een herinnering hebben gevormd, kunnen we die het beste onthouden door erover te praten! Vertellen we over de gebeurtenis, dan wordt die dieper in ons geheugen verankerd. U kunt iemand vertellen wat er is gebeurd, er in een dagboek over schrijven, of u kunt zelfs een verslag van de gebeurtenis opschrijven. Als we over onze ervaring vertellen, onthouden we die niet alleen beter, maar kunnen we die ook beter verwerken. In feite kan iets moeilijks vertellen u helpen om van die ervaring te genezen.

Idee voor een activiteit:
Houd een dagboek bij van uw herinneringen of maak een geluidsopname als u over die herinneringen praat.

Door uw ervaringen op te schrijven of op te nemen, helpt u zichzelf om er een betere herinnering van te maken. Maar wist u dat ouders, grootouders of voogden ook veel invloed kunnen hebben op de vraag hoe goed een kind een herinnering onthoudt? Geloof het of niet, de manier waarop u met een kind over een ervaring praat, kan een groot verschil uitmaken. Er zijn twee manieren om met een klein kind te praten, een die het kind kan helpen levendige, gedetailleerde, vroege herinneringen te onthouden, en een andere die misschien niet zo nuttig is.

Moeder en zoon praten geleund tegen een zitbank

Uitgebreide manier

Een klein kind aanmoedigen om over een gebeurtenis te praten en uitgebreid de details uit te leggen, is de beste manier om het te helpen zich de ervaring te herinneren. Deze methode wordt de uitgebreide manier genoemd. Stel open wie-, wat-, waar- en wanneer-vragen.

Enkele voorbeelden van vragen op de uitgebreide manier:

  • ‘Wat vond je het leukst aan de reis?’
  • ‘Wat vond je leuk aan de boottocht?’
  • ‘Wat deden jullie nog meer?’
  • ‘Vertel verder!’

Herhaalmanier

Als we daarentegen vragen stellen die ‘ja- of nee-antwoorden’ uitlokken, is de kans dat het kind zich de gebeurtenis herinnert minder groot. Deze methode wordt de herhaalmanier genoemd. Probeer te voorkomen dat u alleen dergelijke vragen stelt (hoewel u ze naast de vragen in de vorm van de uitgebreide manier kunt stellen), en probeer te voorkomen dat u dezelfde vraag herhaalt als het kind die niet beantwoordt. Probeer de vraag eens anders te formuleren.

Hier zijn voorbeelden van vragen op de herhaalmanier:

  • ‘Hebben we een boottocht gemaakt?’
  • ‘Was het leuk?’
  • ‘Wil je het nog weleens doen?’
Idee voor een activiteit:
Oefen hoe u een klein kind of een vriendje of vriendinnetje op de uitgebreide manier naar zijn of haar dag kunt vragen.

Waarom doen jeugdherinneringen ertoe?

De herinneringen die we aan onze jeugd hebben, kunnen ons gevoel van identiteit, onze keuzes en onze omgang met anderen beïnvloeden.

Identiteit

Wat we als kind meemaken, kan onze identiteit bepalen. Mensen die een orkaan overleefd hebben, denken misschien terug aan hun ervaring en krijgen er vertrouwen in dat ze, omdat ze die moeilijke ervaring overleefd hebben, andere moeilijkheden kunnen doorstaan die op hun pad komen.

Een ander voorbeeld is dat iemand als kind katten leuk vond, maar als hij of zij door een kat is gekrabd, krijgt hij of zij een hekel aan katten. Onze identiteit wordt gevormd door wat we meemaken en hoe we ons dat herinneren.

Beslissingen nemen

Onze jeugdherinneringen kunnen ons gedrag ook sturen en ons helpen om slimmere, veiligere beslissingen te nemen. Als u bijvoorbeeld de kraan laat lopen en het bad overstroomt, zult u waarschijnlijk aan die herinnering denken als u het bad weer vult. En de kans is groot dat u het niet nog een keer over laat stromen.

Relaties opbouwen

Als we de band met anderen willen versterken of nieuwe willen ontwikkelen, kunnen we daarbij meer van onze jeugdherinneringen gebruikmaken dan we beseffen. Als u bijvoorbeeld graag met uw dierbaren kookte en zich dan nauw verbonden voelde, kunt u zich dat herinneren en uw kind uitnodigen om met u te koken, zodat u uw onderlinge band kunt aanhalen.

Idee voor een activiteit:
Denk aan herinneringen die bepalen wie u bent, u helpen om verstandige keuzes te maken, en u helpen om relaties met anderen op te bouwen.

Herinneringen zijn belangrijk. Ze brengen ons ertoe om onze identiteit te vormen, verstandige beslissingen te nemen en blijvende relaties op te bouwen. Søren Kierkegaard, Deens filosoof (1813–1855), heeft ooit gezegd: ‘De jeugd is net als een prachtige streek waar je aan denkt terwijl je achteruit rijdt. Je wordt je op dat moment echt bewust van de schoonheid, op het moment dat het begint te vervagen.’

Hoe meer tijd we besteden aan herinneringen ophalen en delen, hoe groter de kans dat die herinneringen ons bijblijven en ons helpen groeien.


Over de auteur