Wat betekent transgenerationeel (generatie-overstijgend)?

Een vrouw bekijkt oude familiefoto’s.

Het concept van transgenerationele familieproblematiek is een steeds relevanter onderwerp geworden binnen de psychologie en het gezinsleven. Men denkt dat het nuttig kan zijn om transgenerationele patronen mee te nemen bij het aanpakken van mogelijke diepliggende problematiek waar gezinnen in de loop van de tijd mee worstelen.

We zullen dieper ingaan op de betekenis van het woord transgenerationeel, voorbeelden van transgenerationele kenmerken, wat transgenerationele problematiek is, wat transgenerationele therapie inhoudt en hoe gezinnen baat kunnen hebben bij transgenerationele onderzoeken.

Daarnaast laten we je zien hoe je met de stamboomtool van FamilySearch meer over je familie kunt vastleggen en ontdekken, waaronder manieren om transgenerationele patronen te ontdekken. Lees verder om meer te weten te komen!

Wat betekent het woord transgenerationeel?

Met transgenerationeel worden patronen, overtuigingen, eigenschappen en gedragingen aangeduid die binnen een familie van de ene generatie op de andere worden doorgegeven. Deze elementen kunnen van invloed zijn op de manier waarop mensen met elkaar en met moeilijkheden omgaan, en beslissingen nemen.

Wat zijn transgenerationele kenmerken en patronen?

Een Latijns-Amerikaanse dochter, moeder en grootmoeder lachen.

Als je familieverhalen hoort of daar meer onderzoek naar doet, ontdek je wellicht patronen en overtuigingen die al generaties lang in een familie heersen. Deze patronen zijn misschien onbewust of juist doelbewust.

Voorbeelden van transgenerationele patronen zijn:

  • Families die ervoor kiezen om generatie na generatie ongeveer hetzelfde aantal kinderen te krijgen 
  • Sterke, onafhankelijke vrouwen of moeders, of sterke, onafhankelijke mannen of vaders 
  • Een patroon van veerkracht in tijden van beproeving of tegenspoed dat van grootouder aan kind en weer aan kleinkind wordt doorgegeven 
  • Gedragstendensen in de familie, zoals angst, verlegenheid, zelfvertrouwen of moed  
  • Bepaalde eetgewoonten, eetschema’s of visies op eten 
  • Geloofsovertuigingen die het karakter of het handelen van meerdere generaties hebben beïnvloed 
  • Bijgeloof of andere familietradities 

Wat is een transgenerationeel probleem of trauma?

Een man en vrouw leggen het bij en omhelzen elkaar

Een transgenerationeel probleem kan zich op veel manieren manifesteren, maar heeft meestal met gedragspatronen, overtuigingen of conflicten te maken die generaties lang in stand worden gehouden en die negatieve of ongewenste gevolgen hebben.

Transgenerationeel trauma, een vergelijkbare term, wijst meestal op het onbewust of onbedoeld doorgeven van de effecten van een traumatische gebeurtenis aan de volgende generatie.

Het vaststellen van een transgenerationeel probleem of trauma en meer onderzoek naar gebeurtenissen die het hebben veroorzaakt, zijn stappen die het overwegen waard zijn om deze problematiek aan te pakken en te genezen.

Transgenerationele problemen kunnen zich op verschillende manieren manifesteren, zoals:

  • terugkerende familieconflicten; 
  • patronen van verbaal of fysiek geweld; 
  • mentale gezondheidsproblemen of verslaving; 
  • traumatische gebeurtenissen waar meerdere generaties last van hebben gehad (zoals gedragspatronen die voortkomen uit oorlog, financiële moeilijkheden, verlies en overlijden, of andere tragedies binnen de familie). 

Het is belangrijk om deze dynamieken te begrijpen en aan te pakken om de emotionele gezondheid en harmonie in het gezin te bevorderen. Door onderzoek naar gebeurtenissen in het verleden die familieleden hebben geraakt, kunnen mensen familieleden nu en in het verleden beter gaan begrijpen.

Wat is transgenerationele therapie?

Een jongeman kijkt in een atelier naar een schildersdoek op een ezel.

Transgenerationele therapie is een therapeutische benadering die zich richt op het identificeren en aanpakken van invloeden en trauma’s die van de ene generatie op de andere zijn doorgegeven. Zij is gebaseerd op het idee dat gezinsproblemen en disfunctionele dynamieken te herleiden zijn tot traumatische gebeurtenissen of gedragspatronen in voorgaande generaties.

Enkele veel voorkomende therapeutische behandelingen van transgenerationele trauma’s zijn cognitieve gedragstherapie, exposuretherapie, creatieve therapie en therapie met familieopstellingen. Men gelooft dat deze methodieken mensen helpen om onderdrukte emoties los te laten, traumatische gebeurtenissen uit het verleden te verwerken, negatieve denkpatronen te veranderen, diepe emotionele wonden te genezen en gebroken families te herstellen.

Transgenerationele therapie biedt de ruimte om familiepatronen en trauma’s die op het leven nu van invloed zijn, veilig te verkennen en begrijpen. Daarnaast kunnen destructieve patronen doorbroken worden en komt er meer inzicht in de familiegeschiedenis om te genezen.

Hoe kan mijn familie baat hebben bij transgenerationeel onderzoek?

Drie generaties van een Latijns-Amerikaanse familie praten en lachen aan een eettafel.

Uit onderzoek blijkt dat ‘kinderen die meer van hun familiegeschiedenis afweten […] een beter zelfbeeld hebben, en emotioneel gezonder en gelukkiger zijn’. (Arielle Schwartz, alinea 6.) Onderzoek heeft ook aangetoond dat kennis van het verleden van je familie je meer veerkracht geeft om met uitdagingen om te gaan. Verder kan het heel nuttig zijn om patronen te bestuderen die in meerdere generaties van je familiegeschiedenis voorkomen.

Transgenerationele patronen ontdekken, kan je een gevoel van verbondenheid en zelfs voldoening geven, waardoor jij en andere familieleden een gevoel van verbondenheid met je voorouders krijgen en beter begrijpen welke unieke rol je in je familie speelt.

Ontdek deze verhalen om de prestaties en tegenspoed van je familie te erkennen, wat ‘de emotionele gezondheid en de veerkracht van zowel volwassenen als kinderen bevordert’. (Arielle Schwartz, alinea 1.)

Door bepaalde patronen en invloeden te ontdekken, kunnen personen en gezinnen stappen ondernemen om schadelijk gedrag te veranderen en hun onderlinge relaties te verbeteren.

Familieleden vinden het wellicht lastig om over moeilijke of traumatische gebeurtenissen te praten. Het is belangrijk om in gedachten te houden dat dergelijke onderwerpen tactvol en subtiel moeten worden besproken. Benader familieleden met mededogen en respect, en streef uiteindelijk naar begrip. Sommige familieleden vinden genezing in het onderzoeken en bespreken van familietrauma’s uit het verleden en hebben daar wat aan. Andere willen dat misschien niet.

Je familiegeschiedenis vastleggen en ontdekken met FamilySearch

Een zwart-witfoto van vier generaties van een Franse familie in FamilySearch Herinneringen.

Transgenerationele patronen hebben invloed op relaties, het emotioneel welzijn en de algehele toekomst van een familie. Transgenerationeel onderzoek is een manier om deze dynamieken te begrijpen en helen, waarbij FamilySearch je de tools biedt om je ontdekkingen vast te leggen en te delen.

Richt je eerst op de generaties die het dichtst bij jouw generatie staan

Door onderzoek naar je familiegeschiedenis kun je transgenerationele patronen bestuderen. Het is meestal makkelijker om patronen in jouw generatie en in de generaties vlak vóór en na je te onderzoeken, omdat dit de generaties zijn met wie je het meest omgaat en waar je de meeste informatie over hebt.

Als je echter vroegere generaties bestudeert, kun je zien hoe ver patronen teruggaan, of zelfs patronen in je familie verkennen die slechts een paar generaties teruggaan (en erachter komen hoe dat komt).

Leg vast wat je weet

Begin met wat je over je familie weet en schrijf de verhalen op waarmee je al bekend bent. Je eigen verhalen zijn belangrijk en kunnen toekomstige generaties helpen om hun gewoonten en gedrag te herleiden. Je kunt die verhalen ordenen en vastleggen met behulp van een genealogische dienst zoals FamilySearch.org. (FamilySearch is volledig gratis te gebruiken. Hieronder volgt meer informatie.)

Kijk of er verhalen voor je klaarstaan

In de persoonlijke documenten en verslagen van je eigen familie staat wellicht meer dan je denkt! Als je toegang hebt tot familieboeken, dagboeken, brieven of memorabilia, blader er dan doorheen en scan ze eventueel in zodat je een digitaal exemplaar hebt.

Samenwerkende familiehistorische sites of sites waarop het mogelijk is om stambomen te doorzoeken of te delen, zijn ook plekken waar je verhalen en informatie over voorouders kunt vinden die andere familieleden al hebben ontdekt of vastgelegd. Voer een eenvoudige zoekopdracht uit op FamilySearch of sluit je aan bij de openbare FamilySearch-stamboom om te zien welke informatie er beschikbaar is.

Praat met andere familieleden

Een andere belangrijke bron voor het ontdekken van familiepatronen is, natuurlijk, je familie! Als je dat veilig kunt doen, kun je informatieve interviews houden met familieleden, vooral met grootouders of zelfs overgrootouders die nog in leven zijn, om meer context te krijgen rondom je familieverhaal en eigen verhaal.

Uitgebreider onderzoek

Naast het verzamelen van informatie van levende en overleden voorouders kun je ook zelf documenten doorzoeken op FamilySearch en andere genealogische sites om gegevens te vinden, een genealogische reis naar geboortelanden van voorouders plannen, of met een professionele genealoog aan de slag gaan om de puzzel compleet te maken.

Stamboom gebruiken om transgenerationele en andere soorten familiehistorische analyses uit te voeren

Een gescande kopie van katholieke doopakten uit Ecuador op FamilySearch.

Als je transgenerationele patronen wilt verkennen en vastleggen, biedt FamilySearch een belangrijk hulpmiddel, namelijk Stamboom. Zonder een manier om familiegegevens te ordenen is een dergelijke analyse niet praktisch. Gebruik dit genealogische hulpmiddel om meer over je familie te weten te komen en notities te maken van je bevindingen. Je kunt er je familiegeschiedenis mee traceren en vastleggen, waaronder alle relevante informatie over transgenerationele patronen en mogelijke moeilijkheden van voorouders.

De volgende stappen kunnen je op weg helpen:

  • Ga naar de pagina Stamboom en klik op Begin met je stamboom. Als je nog geen account hebt, meld je dan gratis aan bij FamilySearch.  
  • Bouw je stamboom op: voeg gegevens van je familieleden toe, zoals namen en geboorte-, huwelijks- en overlijdensdatums. Terwijl je de bij jou bekende gegevens invoert, laat FamilySearch je zien of er al gegevens van die familieleden in Stamboom staan. 
  • Voeg verhalen en notities toe: gebruik de functies Verhalen en Notities om details over het leven van je familieleden vast te leggen, waaronder problematische transgenerationele patronen die je vindt. Beschrijf belangrijke gebeurtenissen die op je familie van invloed zijn geweest.  
  • Je kunt ook de verschillende weergaven in Stamboom en de historische kaarten en tijdlijnen gebruiken om elke generatie in de context van de geschiedenis te bestuderen. 

Door deze informatie op FamilySearch te delen en vast te leggen, draag je bij aan begrip van je familiegeschiedenis en open je wellicht de deur naar belangrijke gesprekken over genezing en groei. Aarzel niet om aan je familieontdekkingsreis te beginnen.



Bij FamilySearch vinden we het belangrijk dat u verbonden wordt met uw familie. We bieden u gratis leuke ontdekkingsactiviteiten en familiehistorische diensten. Waarom? Omdat we familiebanden koesteren, en geloven dat generaties met elkaar verbinden ons leven nu en voor altijd beter maakt. We zijn een organisatie zonder winstoogmerk van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen. Klik hier om meer over ons geloof te weten te komen.

Over de auteur
Elisha is a writer and editor passionate about her family history and roots in the Dominican Republic. She loves connecting with others about their family traditions—particularly food-related ones. Elisha loves learning about other cultures and firmly believes that we can all find ways to connect to each other through heritage.